Category Archive Wsparcie

  • Home   /  
  • Archive by category "Wsparcie"
Byadmin
, , ,

Czy dorosły z zespołem Aspergera ma szansę na szczęśliwe życie?

Zespół Aspergera to nie choroba lecz zaburzenie które w znacznym stopniu, utrudnia nawiązanie relacji międzyludzkich. Dotyka zarówno dzieci jak i dorosłych. W przypadku dorosłych którzy nie wiedzą że cierpią na ten rodzaj zaburzenia, wspólne życie i budowanie przyszłości może być bardzo trudne. Jednak, nie niemożliwe. Czy jest możliwe życie z taką osobą? Na to pytanie postaramy się odpowiedzieć w poniższym artykule.

1. Definicja zespołu Aspergera

Określenie zespołu Aspergera pochodzi od nazwiska austriackiego lekarza Hansa Aspergera który w 1944 roku, zauważył pierwsze syndromy u badanych przez niego dzieci w klinice psychiatrycznej w Wiedniu. Ich zachowanie znacznie odbiegało od reszty grupy które, asymilowały się od rówieśników oraz cechował je wysoki iloraz inteligencji, ciekawe zainteresowania, i bogate słownictwo. Miały również problemy w nawiązywaniu kontaktów z innymi dziećmi, z komunikacją i niezdarne ruchy. W tamtym okresie, zauważone objawy określił terminem “psychopatia autystyczna”.

2. Przyczyny występowania zespołu Aspergera

Nie ma jednoznacznych przyczyn występowania zespołu Aspergera. Hans Asperger na podstawie swoich obserwacji badanych dzieci stwierdził, iż może mieć ono podłoże genetyczne. Zaobserwowano, że zespół Aspergera częściej występuje u dzieci, których rodzice zdradzają pewne symptomy tego zaburzenia. Przypuszcza się również że zaburzenie to może mieć swoje źródła w ekspozycji na teratogeny to znaczy na czynniki zewnętrzne, wpływające negatywnie na rozwój płodu w pierwszych 8 tygodniach od zapłodnienia. Przyczyn można się wówczas dopatrywać w urazach okołoporodowych, uszkodzeniach ośrodkowego układu nerwowego, toksoplazmozie czy dziecięcym porażeniu mózgowym.

3. Główne objawy zespołu Aspergera

Chory z zespołem Aspergera ma ogromne trudności w nawiązywaniu relacji z innymi ludźmi. Wyróżnia się kilka typowych zachowań dla osób cierpiących na ten rodzaj zaburzenia. Należą do nich:

  • problemy z nawiązywaniem nowych kontaktów – chorzy z zespołem Aspergera mają przeważnie dużo znajomych i przyjaciół. Nie czują jednak potrzeby, szukania nowych znajomych i poszerzania ich kręgu. Cenią tylko te osoby, z którymi łączą ich wspólne pasje i zainteresowania. Osoby z zespołem Aspergera najlepiej odnajdują się w dziedzinach związanych z naukami ścisłymi, przyrodniczymi zatem jest to dosyć wąski zakres zainteresowań. Dlatego też trudno jest im znaleźć osoby, które podzieliłyby ich zainteresowania oraz entuzjazm z nimi związany.
  • trudności z podtrzymywaniem kontaktu – osoby z zespołem Aspergera sprawiają wrażenie zarozumiałych, wyniosłych, przekonanych o własnej wartości.. Nie potrafią właściwie odczytywać oraz interpretować sygnałów pozawerbalnych takich jak gestów, mimiki, nie rozumieją ironii i sarkazmu, metafor, wszystko odbierają dosłownie. Podczas rozmowy skupiają się przede wszystkim na temacie rozmowy, a nie kontakcie z drugim człowiekiem. Dlatego też ich zachowanie odbierane jest jako oznaka zarozumiałości, pychy, dużego ego i z tego powodu, nie zawsze są lubiani.
  • zachowania kompulsywne – to odczuwanie potrzeby a nawet wręcz przymusu do powtarzania danej czynności, która służy wyładowaniu napięcia. Osoby z zespołem Aspergera są obsesyjnymi pedantami. Wszystko ma swoje miejsce i nie można niczego zmieniać. Rzeczy muszą być ułożone równo, nie wolno niczego przestawiać, zmieniać ustawienia, zdarza się obsesyjne mycie rąk  itp. 
  • usztywnione i stereotypowe zachowania – to powtarzanie w kółko tych samych czynności w ten sam sposób. To daje im poczucie komfortu i spokoju psychicznego. Stereotypowe zachowania dotyczą np. chodzenia do pracy tą samą drogą nawet jeżeli oznacza to nadrabianie kilometrów, mycie naczyń w tej samej kolejności itp.
     
  • zaburzenia pamięci proceduralnej – polega na wyuczonym i automatycznym wykonywaniu codziennych czynności tak, że człowiekowi z zespołem Aspergera całkowicie wyłącza się myślenie. Nie zastanawia się nad tym co robi po prostu, robi to za automatu.
  • nieprawidłowości percepcyjne – chodzi o nadwrażliwości lub niewrażliwość na bodźce. Osoby z zespołem Aspergera bardzo często borykają się z zaburzeniem czucia głębokiego. Mają np. problem z utrzymaniem równowagi dlatego przez otoczenie postrzegani są jako fajtłapy i niezdary. Inaczej reagują również na bodźce wzrokowe, skupiając się na szczegółach nie dostrzeganych przez innych. Są wrażliwi na hałas, przeszkadzają im rozmowy innych ludzi, śmiech, gwar a nawet najmniejsze szmery i szuranie. Cenią sobie ciszę i spokój.

4. Leczenie zespołu Aspergera

W tym miejscu należy jeszcze raz zaznaczyć, iż zespół Aspergera to zaburzenie a nie choroba w związku z czym, nie ma niego lekarstwa. Można jedynie łagodzić objawy poprzez wdrożenie terapii indywidualnej lub grupowej. U dorosłych stosuje się terapię behawioralną, kognitywną lub behawioralno-poznawczą.

Terapia behawioralna ma na celu przekonać chorego do zmiany zachowań na takie, które są powszechnie akceptowane. Pomaga choremu nauczyć się pewnych schematów i rozumieć ich zastosowanie. Z kolei terapia kognitywna, wspiera pacjentów z zespołem Aspergera w pracy nad samym sobą. Aby zakończyła się sukcesem, niezbędna jest obecność terapeuty przewodnika. Podczas terapii behawioralno-poznawczej, pomaga się choremu zrozumieć świat który go otacza oraz zasady, które w nim obowiązują. Uczy się czym są emocje, jak nauczyć się je wyrażać, dlaczego ich poprawne odczytanie jest tak ważne w kontaktach międzyludzkich. 

5. Życie z chorym na zespół Aspergera

Osoba z zespołem Aspergera ma szansę na założenie rodziny i prowadzenie normalnego życie. Jednak aby życie pod jednym dachem z chorym na Aspergera nie było udręką, obie strony muszą włożyć mnóstwo pracy nad zachowaniem zdrowej relacji. Przede wszystkim, chory musi uczęszczać regularnie na terapię, stosować się do zaleceń terapeuty i nieustannie nad sobą pracować. To niestety ciągła walka ze swoimi przyzwyczajeniami, nawykami oraz praca nad zmianą sposobu myślenia. Również partnerzy osób z zespołem Aspergera muszą wykazać się wyrozumiałością i cierpliwością. Najważniejsze jest zrozumienie że chory inaczej postrzega świat, inaczej go odbiera, jego psychika pracuje na zupełnie innych zasadach i to, co dla Nas jest oczywiste, dla niego wcale nie musi takie być. Bardzo istotne jest wsparcie i pomoc w walce o normalne życie. To praca na całe życie a sukces, osiągną tylko ci najbardziej wytrwali i zawzięci na osiągnięcie zamierzonego celu. 

Byadmin
, , , ,

Hazardzista w domu czyli jak nałóg niszczy rodzinę?


Nałóg hazardowy to choroba, która pochłania nie tylko samego uzależnionego ale w znacznym stopniu wpływa na jego najbliższych. Skutki mogą bywają katastrofalne sięgając od problemów finansowych po zszargane nerwy i zniszczoną psychikę. Chory nie kontroluje ani nałogu, ani własnego życia. Aby skutecznie pomóc osobie uzależnionej od hazardu i walczyć z tym nałogiem, należy w pierwszej kolejności poznać czym jest ta choroba oraz co myśli i czuje uzależniony. Właśnie tym zagadnieniem, zajmiemy się w poniższym artykule.

1. Czym jest nałóg hazardowy?

W psychologii uzależnienie od hazardu określane jest jako choroba ukryta. Na pierwszy rzut oka, nic nie wskazuje na uzależnienie. Choroba nie daje żadnych oznak fizycznych, jak w przypadku narkomanów czy alkoholików. Ciężko również stwierdzić kiedy mowa o hazardziście zwyczajnym, a kiedy o patologicznym. Granica między tymi dwoma przypadkami jest bardzo cienka. 

Hazardzistą nazywamy osobę, która uwielbia grać w gry losowe, na automatach, maszynach lub obstawia zakłady bukmacherskie. Jednak jeśli dzieje się to sporadycznie, ma wyłącznie charakter rozrywkowy, wówczas nie ma powodu do obaw. Problem pojawia się wtedy, kiedy chęć grania jest wręcz obsesyjna i z czasem przybiera niebezpieczny obrót. 

Uzależnienie od hazardu rozwija się stopniowo. W początkowej fazie nikt z otoczenia uzależnionego nie zauważa, że dzieje się coś niedobrego. Na ten rodzaj uzależnienia najbardziej narażone są osoby które za wszelką cenę chcą odnieść sukces i udowodnić sobie oraz innym że potrafią wiele osiągnąć. Głęboko wierzą że osiągną sukces i nie poprzestaną w swoich działaniach, dopóki nie osiągną zamierzonego celu. W grupie ryzyka znajdują się również osoby o niskiej samoocenie oraz te, które doświadczyły traumatycznych przeżyć i w ten sposób, odreagowują wszystkie negatywne emocje z tymi przeżyciami związanymi. 

2. Jak zachowuje się hazardzista?

Patologicznemu uzależnieniu od hazardu, towarzyszy ciągła obsesja na punkcie grania która nie pozwala mu myśleć ani skupić się na czymś innym. Pogorszeniu ulegają kontakty towarzyskie, relacje rodzinne oraz w znacznym stopniu zaniedbywane są obowiązki, te rodzinne oraz zawodowe. Hazardzista w oczach osoby zdrowej zachowuje się irracjonalnie i niezrozumiale np. porzucając pracę, rodzinę, zaciągając coraz większe pożyczki, kredyty, zastawiając w lombardach cenne i wartościowe przedmioty. Sam uzależniony nie dostrzega problemu a w swoim zachowaniu, nie widzi niczego niewłaściwego. Kieruje nim przekonanie o słuszności podejmowanych działań oraz to, że wkrótce się wzbogaci i wówczas ureguluje wszystkie zaległości. Oczywiście rzeczywistość jest z goła inna. Nie mniej jednak, takie zachowanie i podejście do sprawy powoduje szereg problemów finansowych a uzależniony, traci zaufanie rodziny i najbliższego otoczenia. Najsmutniejsze jest to, że hazardzista w ogóle na to nie zważa gdyż jest tak pochłonięty i skupiony na rozgrywaniu swojej strategii w zdobywaniu potrzebnych środków, że nie zważa na konsekwencje swojego działania.  

Cechą charakterystyczną patologicznego hazardzisty są również notoryczne kłamstwa, których celem jest ukrycie rzeczywistego wymiaru problemu a wymyślane historie są bardzo wiarygodne i rodzina często daje się nabrać na tworzone przez niego bajeczki.

3. Co myśli hazardzista?

Wszystkie jego myśli skoncentrowane są na obstawianiu zakładów i graniu. To świat pięknych marzeń, wielkich pieniędzy i poczucie, że po zdobyciu upragnionej sumy, będzie wiódł luksusowe życie. Przez to uzależniony całkowicie traci zdolność logicznego i racjonalnego myślenia. Przyświeca mu jeden cel i dla niego, zdolny jest do wszystkiego. Jak w każdym innym uzależnieniu, chory wypiera myśl że potrzebuje pomocy i wmawia sobie że wszystko z nim w porządku. Jest to typowy mechanizm obronny polegający na racjonalizacji, wypieraniu i zaprzeczaniu oczywistym faktom. Ciągle snute i wymyślane kłamstwa, to sposób na ucieczkę przed problemem. Hazardziście towarzyszy mylne przekonanie że zawsze, kiedy tylko będzie chciał, może przestać grać. Oprócz kłamstw, chory notorycznie oszukuje i manipuluje swoim otoczeniem. Obiecuje poprawę i składa obietnice bez pokrycia jednak robi to w tak umiejętny sposób, że rodzina w to wierzy. 

4. Czy można żyć z hazardzistą?

Podobnie jak sam uzależniony, rodzina wypiera myśl o uzależnieniu i szuka szeregu wytłumaczeń oraz usprawiedliwień dla jego zachowania. Jest to oczywiście duży błąd ponieważ to tylko utwierdza chorego w przekonaniu, że wszystko jest z nim w porządku. Rodzina i najbliższe otoczenie, musi konieczne dostrzec że ich bliskiego trawi niebezpieczny nałóg z którym sam sobie nie poradzi. Wsparcie i zrozumienie najbliższych odgrywa kluczową rolę w walce z uzależnieniem. 

Przede wszystkim, uzależniony musi ponosić konsekwencje swoich czynów i brać za nie odpowiedzialność. Robienie wyrzutów i wszczynanie kłótni nic tu nie pomoże, a może jeszcze bardziej zaognić sytuację. Nie należy chorego szantażować, grozić zwłaszcza jeżeli są one bez pokrycia. Trzeba z nim dużo rozmawiać, okazać mu wsparcie, zrozumienie, mówić otwarcie o uczuciach, obawach. 

Oczywiście życie z partnerem uzależnionym od hazardu nie jest łatwe. Przekłada się ono na wszystkie sfery życia zarówno emocjonalnego, rodzinnego jak i finansowego. Długotrwałe uzależnienie prowadzi do degradacji życia w każdym jego aspekcie oraz powoduje utratę poczucia bezpieczeństwa w rodzinie. Bardzo łatwo również wpaść w pułapkę współuzależnienia. Hazardzistą zostaje się do końca życia więc należy pamiętać o tym że nawet wtedy, kiedy chory podejmuje terapię i trzyma się jej zaleceń, to choroba może nawrócić i to ze zdwojoną siłą. Aby zminimalizować ryzyko powrotu do uzależnienia należy unikać grania z chorym w jakiekolwiek gry oraz miejsc, które mogłyby być dla niego impulsem do ponownego grania.

5. Gdzie szukać profesjonalnej pomocy?

Terapię można rozpocząć na każdym etapie uzależnienia. Każdy moment jest dobry, aby odzyskać kontrolę nad własnym życiem.  Aby leczenie było skuteczne, chory musi dobrowolnie poddać się terapii a co za tym idzie, musi sam zrozumieć istotę problemu. Zmuszanie uzależnionego do odwyku, nie ma najmniejszego sensu. Konieczne jest uświadomienie uzależnionemu istoty choroby oraz wszystkich powstałych w jej wyniku konsekwencji.

Leczenie chory może podjąć w specjalistycznych ośrodkach odwykowych, gdzie profesjonalna kadra lekarzy, psychiatrów i psychoterapeutów kompleksowo zajmuje się każdym przypadkiem. Terapia dostosowana jest do indywidualnego przypadku, brany jest pod uwagę stopień uzależnienia oraz predyspozycje chorego.

Byadmin
, , ,

Molestowanie seksualne dzieci

W dzisiejszych czasach ciągle słyszy się o nadużyciach i wykorzystaniu seksualnym dzieci, na których krzywda ta odbija piętno na całe ich przyszłe życie. Wykorzystywanie seksualne dzieci, to każdy akt pomiędzy osobami o różnym stopniu rozwoju, którego celem jest seksualna gratyfikacja osoby na wyższym poziomie rozwoju. Skutki psychologiczne wykorzystywania seksualnego dziecka obejmują depresję, seksualizację zachowania, zespół stresu pourazowego, zaburzenia lękowe, naruszenie prawidłowego rozwoju seksualnego, zaburzenia odżywiania, wycofanie społeczne, skłonność do wykorzystywania dzieci będąc już w wieku dorosłym czy wiele innych. Jeśli chodzi zaś o skutki fizyczne to zalicza się do nich przede wszystkim uszkodzenia fizyczne ciała dziecka.

Patrząc z punktu psychologicznego wykorzystywanie seksualne dziecka związane jest przede wszystkim z zaburzoną relacją pomiędzy dzieckiem a osobą, której ono ufa. Mówi się tutaj o wykorzystaniu zaufania dziecka w celu osiągnięcia własnych potrzeb seksualnych przez osobę mu bliską. Nadużycie seksualne przy którym zostaje zerwane zaufanie dziecka nie dotyczy samego aktu seksualnego czy gwałtu, ale też takich zachowań jak ocieranie się o dziecko, nieodpowiedni dotyk, pokazywanie zdjęć i filmów pornograficznych czy opisywanie zachowań seksualnych. Dziecko odczuwa wtedy zawstydzenie i dezorientację, wie że wydarzyło się coś złego, staje się obiektem w rękach oprawcy i nie potrafi się obronić.

1. Sprawca molestowania seksualnego dziecka

Oprawcą może być zarówno osoba mu najbliższa, jak również ktoś zupełnie obcy i niespokrewniony z nią. Osoby obce dzieli się na dwa typy sprawców

  • typ psychopatyczny – jest niedojrzały w rozwoju seksualnym i który potrzebuje potwierdzenia, że posiada bezgraniczne możliwości. Ten typ wyróżnia się niską empatią oraz brakiem odczuwania lęku. Dziecko jest dla niego obiektem zastępczym, nad którym może dominować,
  • typ regresywny – dla którego charakterystyczny jest lęk przed dojrzałym partnerem seksualnym.

2. Jakie są skutki molestowania seksualnego u dzieci?

Wykorzystując dziecko pozbawia się go nie tylko dzieciństwa, ale przede wszystkim zdolności do wchodzenia w bezinteresowne oraz głębokie relacje międzyludzkie. Poprzez takie działania, zaburza się naturalny rozwój seksualny dziecka oraz jego ogólne funkcjonowanie. Niewątpliwe na pewno jest to, że nadużycia seksualne wpływają na dziecko bardzo negatywnie. U dzieci wykorzystywanych seksualnie wyróżnia się dwa typy objawów:

  • wczesne – występują w okresie do 2 lat od czasu zakończenia wykorzystywania,
  • długotrwałe – które widoczne są przez dłuższy okres czasu, przekraczający 2 lata.

Sfery w których mogą pojawić się skutki nadużyć seksualnych to:

  • sfera somatyczna – w której skutki molestowania są związane z pojawieniem się biegunek, zaparć, infekcji dróg moczowych, chorób wenerycznych, ciąży ale i również obrażeń na ciele takich jak otarcia, stłuczenia, siniaki, bóle w okolicach pochwy bądź odbytu, krwawienia z pochwy, przerwanie błony dziewiczej, obrzęki lub rany w okolicach odbytu,
  • sfera emocjonalna – odczuwanie takich emocji jak poczucie wstydu, poczucie winy, złość, ciągły niepokój, lęk, poczucie krzywdy, myśli samobójcze, poczucie utraty niewinności, poczucie bezsilności. Mogą pojawić się stany depresyjne, fobie, problemy z koncentracją, niska samoocena, dziecko przyzwyczaja się do tego, że jest traktowane jak przedmiot czy obiekt, staje się „czymś”, a nie jest „kimś” i z tym przekonaniem, przechodzi przez całe swoje życie,
  • sfera seksualna i sfera społeczna – są ze sobą powiązane, a skutki w tym obszarze przejawiają się w nieumiejętności utrzymywania dłuższych relacji i kontaktów społecznych, a w dorosłości trwania w stałych związkach, zdeformowanych mechanizmach obronnych, które wywołują negatywne postawy społeczne, nieufności wobec ludzi, unikaniu bliskości fizycznej z innymi osobami, nieumiejętności wchodzenia w nowe relacje z innymi ludźmi, dysfunkcjach i zaburzeniach seksualnych oraz w obniżonym popędzie seksualnym w przyszłości, stawaniu się sprawcą aktów molestowania dzieci w dorosłości czy w skłonności do podejmowania przypadkowych kontaktów seksualnych,
  • sfera behawioralna – w której pojawiają się takie skutki jak regresja zachowania, uzależnienia od środków psychoaktywnych, samouszkodzenia, zachowania przestępcze, ucieczki z domu, prostytucja, wagary, próby samobójcze, zachowania agresywne wobec innych ludzi czy stosowanie przemocy.

Co również istotne, konsekwencje nadużyć seksualnych są zależne od wieku dziecka molestowanego. I tak u dzieci w wieku przedszkolnym mogą pojawić się lęki, koszmary nocne, nieadekwatne zachowania seksualne oraz zespół stresu pourazowego. U dzieci starszych, będących w wieku wczesnoszkolnym skutki te przejawiają się w postaci lęków, nerwic, koszmarów sennych, agresji, nadmiernej aktywności, problemów w szkole, nawet psychoz oraz możliwe są tutaj ich zachowania regresywne. U dzieci jeszcze starszych można zauważyć depresję, wycofanie się z kontaktów społecznych, bóle somatyczne ale i również zachowania przestępcze, ucieczki z domu, nadużywanie substancji psychoaktywnych jak i próby samobójcze. Problemy w szkole mogą w przyszłości przejawiać się w trudnościach z utrzymywaniem zatrudnienia, zaś zachowania agresywne przechodzić w zachowania przestępcze.  Wymienione skutki molestowania seksualnego dziecka, nie zawsze i nie w każdym przypadku. występują w pełnej postaci. Jest to zależne od wielu czynników ale przede wszystkim od tego, że każde dziecko tak jak i człowiek dorosły, jest indywidualną jednostką mającą różne potrzeby i odmienne osobowości. Jedno dziecko może przeżyć głęboką traumę, inne trochę mniejszą jednak należy pamiętać, że zawsze każde naruszenie sfery intymnej dziecka wiąże się z zaburzeniami w jego rozwoju i wpływa na jego dorosłe życie.

3. Jak rozmawiać z dzieckiem wykorzystywanym seksualnie? Jakich metod pracy użyć?

Najważniejszymi cechami jakie powinna przejawiać osoba prowadząca rozmowę z dzieckiem molestowanym seksualnie to cierpliwość, spokój, opanowanie, swoboda w kontaktach, twórczość, umiejętność kontrolowania swoich emocji i powstrzymywania reakcji oraz umiejętność dawania dziecku wsparcia i poczucia kontroli. Istotne jest również nawiązanie kontaktu z dzieckiem. Nie należy składać obietnic, które nie mogą zostać spełnione. Ważne aby zapewnić dziecku, że to co się wydarzyło nie jest jego winą oraz dać do zrozumienia, że takie sytuacje i wydarzenia są nam znane. Jest to istotne ze względu na to, że dzieci bardzo często boją się reakcji dorosłego na to co za chwilę powiedzą. Należy również pamiętać, że dzieci które nie są wykorzystywane seksualnie są zazwyczaj zawstydzone tematami związanymi z seksem, w przeciwieństwie do dzieci które doznały już takich aktów. Język jakim się posługujemy powinien być zrozumiały dla małego człowieka. Nie wolno zadawać pytań „dlaczego?” i zmuszać dziecka do mówienia. Niszczy to relację i sprawia, że zamyka się ono w sobie.

Metody, jakich można użyć podczas rozmowy z dzieckiem u którego podejrzewa się molestowanie seksualne to:

  • rysunek figury człowieka – pomaga to w zapoznaniu się ze słownictwem i nazewnictwem używanym przez dziecko. Na kartce papieru należy rozpocząć rysunek człowieka a następnie powiedzieć dziecku, aby dokończyło rysować resztę części ciała i je nazwało,
  • lalki – mogą pomóc w wytłumaczeniu dziecku na czym polega „zły dotyk” oraz sprawdzeniu co się wydarzyło, w jaki sposób i jak się to działo kolejno,
  • lista rzeczy i ludzi, których dziecko się boi – metoda pomocna w przypadku, gdy dziecko nie chce powiedzieć co się wydarzyło i boi się tego co się działo. Na kartce tworzymy listę rzeczy, ludzi czy wydarzeń których dziecko się boi,
  • dobre i złe sekrety – metoda która pomaga rozróżnić dziecku, czym są dobre a czym złe sekrety, które należy powierzyć komuś, które mogą być niebezpieczne, kiedy jest się skarżypytą. Technika jest też pomocna, gdy dziecko nie chce powiedzieć tego, co się stało ze względu na to że jest to tajemnicą,
  • zabawa w rozmowę maskotek – gdzie za jedną maskotkę wypowiada się osoba prowadząca rozmowę a za drugą dziecko.

 W momencie podejrzenia molestowania seksualnego pojawia się wiele różnych pytań np. co robić? Czy reagować na tę sytuację? Czy rozmawiać o tym z dzieckiem? Czy zgłaszać ten problem czy nie? Czy nie zniszczymy życia sprawcy w momencie gdy okaże się to nieprawdą? Problem ten jest niezwykle trudny i wiąże się z poważnymi decyzjami. Należy jednak pamiętać, że najważniejsze w tym wszystkim jest dziecko i jego bezpieczeństwo, a pojawiające się sygnały nie mogą być lekceważone bo skoro się pojawiają to muszą coś znaczyć.

Byadmin
, , ,

Dzieci w rodzinach przemocowych

Żeby rozpocząć rozważania na temat funkcjonowania dzieci w rodzinach, które dopuszczają się przemocy, należy najpierw przybliżyć czym ogólnie jest przemoc. Według definicji, „przemoc w rodzinie” jest jednorazowym lub powtarzającym się działaniem umyślnym albo zaniechaniem, które narusza prawa bądź też dobra osobiste osób najbliższych. Działanie to naraża te osoby na niebezpieczeństwo zarówno utraty zdrowia jak i nawet ich życia. Co istotne, zaburza ich poczucie godności oraz tworzy szkody w zdrowiu psychicznym.

1. Rodzaje przemocy w rodzinie

Istnieje kilka rodzajów przemocy i dzielimy ją na:

  • przemoc fizyczną – ta forma przemocy jest najbardziej widoczną, dotyczy nie tylko uszkodzeń powstających na ciele ofiary ale i również prawdopodobieństwa ich powstania. Wyróżnić można w niej takie przejawy jak szarpanie, przypalanie papierosami, uderzanie, szturchanie czy krępowanie ciała,
  • przemoc psychiczną – do której zaliczamy upokarzanie, poniżanie, krytykowanie, szantażowanie czy nieliczenie się z potrzebami ofiary. Jest formą przemocy, którą trudno jest udowodnić, nie jest widoczna na ciele, a rany po niej pozostają jedynie w psychice ofiary.
  • przemoc materialną – która obejmuje niszczenie czyjejś własności, odbieranie zarobionych pieniędzy, zabieranie rzeczy bez pozwolenia oraz sprzedawanie rzeczy bez zgody ofiary,
  • przemoc seksualną – która dotyczy zmuszania do aktywności seksualnej osób, niegodzących się na to. Wyraża się w gwałtach, wymuszaniu współżycia seksualnego czy zmuszaniu do oglądania pornografii. Celem oprawcy jest tutaj zaspokojenie swoich potrzeb, ta forma jest najczęstszą formą przemocy z wymienionych,
  • zaniedbanie – jest formą przemocy najczęściej dotykającą dzieci i osoby starsze. Polega na naruszeniu obowiązku do opieki przez osoby najbliższe, obejmuje niezaspokajanie potrzeb fizjologicznych  związanych z ubiorem, schronieniem, nieudzieleniem pomocy podczas choroby czy uniemożliwieniem korzystania z kuchni czy łazienki.

W literaturze przedmiotu mówi się o trzech fazach przemocy i kolejno są to:

  • faza 1 „budowanie napięcia” – jest zapowiedzią tego, co się może wydarzyć. Pojawiają się konflikty, istnieje grupa tematów, która wywołuje nieporozumienia i gniew. Kształtuje się tutaj reakcja np. żony, na to co robi mąż. Może wystąpić bagatelizowanie, usprawiedliwianie bądź inne mechanizmy obronne. W tej fazie może pojawić się pierwszy akt przemocy.
  • faza 2 „ostry incydent bicia i przemocy” – pojawiają się epizody przemocy, które są coraz częstsze. Kształtuje się brak kontroli, który nie przeszkadza oprawcy i który widzi winę w ofierze zaś szkody, które jej wyrządza, są coraz większe.
  • faza 3 „uprzejmości i miłości„ – pojawia się skrucha i pozorne zaprzestanie stosowania przemocy. Jest to faza tzw. „miodowego miesiąca”.

2. Jak to wszystko wpływa na psychikę i rozwój dzieci?

Funkcjonowanie dziecka i jego rozwój w takiej rodzinie, jest niewątpliwie zaburzony. Uszkodzone zostają takie sfery jak poczucie własnego „Ja”, regulacja emocjonalna, poczucie więzi, odporność emocjonalna czy relacje z rówieśnikami. Dzieci, które doświadczają przemocy w rodzinie, nie umieją sobie radzić z pojawiającymi się problemami. Jest to wynikiem obniżenia odporności psychicznej, stosują więc w zamian za to przemoc i wykazują dużą agresję. Idąc w ślad za rodzicami, dziecko kształtuje w sobie taki sposób radzenia sobie z problemami i stresem. Wchodzi w dorosłe życie z takim bagażem doświadczeń i samo stosuje agresję oraz przemoc w swojej rodzinie. Jeśli chodzi o sferę emocjonalną, dziecko w rodzinie przemocowej zarówno w dzieciństwie jak i w dorosłości, wykazuje silny lęk, strach i niepokój, które mogą doprowadzić w przyszłości do różnych zaburzeń w tym zakresie. Bardzo istotnym aspektem jest tutaj również poczucie winy, które odczuwa dziecko bite. To ono obwinia się za wyrządzoną mu krzywdę. Jest to jeden z mechanizmów obronnych, którym broni się mały człowiek. Poprzez odczuwanie winy, dziecko może uratować swoje przywiązanie do krzywdzących go rodziców. Nie rozumiejąc tego dlaczego rodzic go rani, winę przypisuje sobie, dzięki czemu jego więź z agresywnym rodzicem, nie zostaje zaburzona.

Jeśli chodzi o relacje z rówieśnikami, dziecko bite izoluje się od nich ze względu na brak zaufania, którym należy obdarzyć nowo poznaną osobę, chcąc się z nią zaprzyjaźnić. Samoocena dziecka bitego jest bardzo niska, przy jednocześnie wysokiej samoakceptacji. Dziecko takie wykazywać może w przyszłości wysoką zależność od partnerów, czy innych osób dla niego znaczących.

3. Jakie skutki może mieć przemoc stosowana na dzieciach?

U dzieci żyjących z agresywnymi rodzicami, może pojawić się szereg różnych zaburzeń i objawów, związanych przede wszystkim z życiem w ciągłym stresie, lęku, smutku i brakiem zaufania. Zalicza się do nich m.in:

  • zaburzenia mowy (jąkanie się),
  • nocne moczenie się,
  • trudności w nauce,
  • zaburzenia snu (koszmary senne),
  • opóźnienie w rozwoju (pośledzenie umysłowe),
  • pojawienie się nieprawidłowości rozwojowych,
  • niska samoocena,
  • depresja,
  • postawa zależna,
  • zaburzenia nerwicowe,
  • zaburzenia w sferze emocjonalnej (labilność emocjonalna, apatia, impulsywność, irytacja, wstyd),
  • zaburzenia w sferze behawioralnej (zachowania kompulsywne, ssanie palca, obgryzanie paznokci, zaburzenia autoagresywne),
  • zaburzenia w sferze społecznej (wycofanie, podejrzliwość, nieufność, brak umiejętności nawiązywania kontaktów z innymi, wyalienowanie, lęk przed nadmierną bliskością),
  • dolegliwości somatyczne (bóle głowy i brzucha, zaburzenia snu i łaknienia),
  • urazy fizyczne (sińce i obrzęki, otarcia na skórze, częste złamania kości, blizny na ciele, krwawe pręgi czy nietypowe ślady po oparzeniach),
  • zaburzenia w sferze procesów poznawczych (nieumiejętność skupiania uwagi, koncentracji, zaburzenia pamięci),
  • reakcje regresyjne (nieumiejętność kontroli czynności fizjologicznych u dziecka powyżej 4 roku życia),
  • nadużywanie środków psychoaktywnych jako sposób na ucieczkę od problemów,
  • choroby związane ze stresem.

Wszystkie wyżej wymienione zaburzenia mogą pojawić się zarówno w odległym czasie od stosowania wobec dzieci przemocy jak i niektóre z nich są następstwami, które występują bezpośrednio po epizodzie bicia.

Czynniki mogące wywoływać agresję i przemoc wobec dziecka:

  • przekonanie rodziców o dopuszczalności bicia dziecka – jako jednej z form karania za nieposłuszeństwo czy inne niedopuszczalne zachowania, będącą najlepszym sposobem na utrzymanie dyscypliny,
  • niski próg frustracji – która związana jest z trudnościami i problemami życia codziennego,
  • nadmierne spożywanie alkoholu przez rodzica,
  • nierealne oczekiwania wobec dziecka – przeniesienie własnych pragnień i aspiracji na własne dziecko, niespełnienie wygórowanych celów i nierealnych oczekiwań skutkuje agresją rodzica wobec dziecka. Częściej pojawia się tutaj przemoc psychiczna,
  • nadopiekuńczość rodziców – ogranicza naturalny rozwój i podejmowanie samodzielnych wyzwań przez dziecko, pojawiająca się niechęć a nawet niegodzenie się na zachowania budzące obawę u rodziców wywołuje agresję wobec ich dzieci,
  • wzór relacji pomiędzy rodzicem a dzieckiem – jest wyuczony w dzieciństwie i powielany przez bitego rodzica wobec swojego własnego dziecka,
  • dziecko jako „kozioł ofiarny” – na którym odbija się złość rodziców wywołana np. rozczarowaniem swoim partnerem czy zagubieniem jednego z rodziców w relacji małżeńskiej
  • niska samoocena oprawcy – sam odczuwa bezsilność, a agresja i przemoc wobec dziecka daje mu poczucie mocy, siły i kontroli nad sytuacją,
  • zaspokojenie swoich potrzeb, w przypadku przemocy seksualnej.

3. Jak pomóc dziecku krzywdzonemu?

Przede wszystkim najpierw należy rozpoznać sygnały, które mogą wskazywać na to, że dziecko jest krzywdzone, bite czy poniżane. Kolejnym krokiem jest zebranie dodatkowych informacji na ten temat, w celu sprawdzenia tych podejrzeń. Później następuje analiza zebranych informacji, po to aby ocenić zagrożenie, uzyskać obraz sytuacji dziecka oraz zastanowić się nad formami wsparcia dla niego. W momencie potwierdzenia przypuszczeń należy zaplanować i przeprowadzić interwencję, której nadrzędnym celem jest zapewnienie dziecku bezpieczeństwa oraz wzbudzenie w rodzinie motywacji do zmiany i chęci rozwiązania problemów. Cały opisany proces jest niezwykle ważny w momencie pomocy dziecku, przede wszystkim ze względu na to że niewłaściwa ocena sytuacji i przypuszczeń naznaczy dziecko i jego rodzinę na całe życie, a co najgorsze zrobi im krzywdę. Bardzo ważne jest aby pomoc i wsparcie, otaczało cały system rodzinny dziecka. Każda z osób z rodziny powinna zostać objęta specjalistyczną pomocą. Należy poznać funkcjonowanie tej rodziny, ich problemy i dynamikę. Ze względu na skutki jakie niesie ze sobą przemoc stosowana wobec dzieci nie należy być biernym i przyglądać się temu z boku nic nie robiąc. Ważna jest szybka interwencja i pomoc ofierze agresji.

Byadmin
, , ,

Zaburzenia lękowe u dzieci

W dzisiejszych czasach bardzo często używa się zamiennie terminów strach i lęk. W psychologii jednak są to dwa różniące się między sobą pojęcia. W strachu wyróżnia się trzy aspekty jakimi są fizjologiczny, behawioralny oraz poznawczy. Nie zawsze występują wspólnie. O istocie tego problemu, opowiadamy w poniższym artykule.

1. Aspekty i rodzaje zaburzeń lękowych

Aspekt fizjologiczny przejawia się w fizycznych odczuciach. Jest to min. przyspieszone tętno, ucisk w klatce piersiowej, nieostre widzenie czy przyspieszona perystaltyka jelit.

Aspekt behawioralny to występujące zaburzenia w zachowaniu to np. jąkanie się czy powtarzanie pewnych czynności. Ostatnim aspektem jest aspekt poznawczy, uszczegóławiając są to pojawiające się myśli o rzeczywistym niebezpieczeństwie oraz różne zniekształcenia procesów poznawczych typu przewidywanie przyszłości czy katastrofizowanie. W lęku podobnie jak i w strachu można wyróżnić aspekt fizjologiczny, behawioralny oraz poznawczy, z pewną istotną różnicą w tym ostatnim. W lęku czynnik poznawczy przybiera odmienną formę, niż w omawianym wcześniej strachu. W tym przypadku myśli jednostki dotyczą surrealistycznego i nieokreślonego zagrożenia. Używając kolokwializmu człowiek nie wie czego się boi, a jej lęk nie ma konkretnej i określonej przyczyny. W zaburzeniach lękowych to właśnie lęk jest głównym objawem. Może przybierać różne postacie ale zawsze będzie związany z brakiem realnego niebezpieczeństwa.

Dzieciństwo bardzo często wiąże się z wieloma sytuacjami, w których może pojawiać się lęk. Najważniejszą funkcją lęku jest funkcja przystosowawcza. Polega ona na tym, że człowiek, tutaj dziecko musi zaadaptować się jak najlepiej do potencjalnego zagrożenia, które jest związane z pojawiającymi się na wszystkich etapach życia wyzwaniami. Pomimo tego, że lęk jest naturalnym elementem rozwoju każdego człowieka, w nadmiarze może prowadzić do zaburzeń lękowych. Definicja lęku mówi, że jest to reakcja na pojawiające się zagrożenie, które przygotowuje jednostkę do walki lub ucieczki.

Wyróżnia się kilka typów zaburzeń lękowych u dzieci:

  • lęk separacyjny – pojawia się zwykle u dzieci w wieku 3 lat, zmniejsza się i zanika około 5 roku życia. Występuje częściej u dziewczynek i objawia się pojawieniem się intensywnego lęku ,w momencie rozłąki z rodzicem najczęściej z matką. Lęk ten występuje zarówno w momencie realnej rozłąki, jak i na samą myśl o tym. Reakcje jakie mogą pojawić się wtedy u dziecka to  płacz, opór, ból brzucha czy inne dolegliwości bólowe. Reakcje te mają na celu uniemożliwienie rozłąki. Innymi przejawami tego lęku jest niechęć do wyjazdów bez rodzica np. na wycieczki szkolne czy kolonie, niechęć wychodzenia na podwórko do kolegów bez matki czy ojca, ciągły niepokój o opiekuna, stale pojawiające się myśli o wypadku czy chorobie rodzica, sny o podobnej tematyce czy też niechęć do zasypania bez rodziców.
  • zaburzenie lękowe uogólnione – zaburzenie występujące zarówno u chłopców, jak i dziewczynek w wieku dziecięcym, zaś w wieku nastoletnim znacznie częściej pojawiające się u dziewczyn. Przejawem tej choroby jest przede wszystkim ciągłe zamartwianie się i spodziewanie się tylko negatywnych sytuacji np. choroby taty, wypadku mamy, otrzymywania samych jedynek w szkole czy też stałe odczuwanie niepokoju i lęku, który ciągle utrzymuje się na tym samym poziomie. Innymi objawami są problemy ze skupianiem uwagi oraz ze snem. Dziecko mające zaburzenie lękowe uogólnione bardzo często próbuje znaleźć wsparcie i pocieszenie wśród otoczenia, które zapewni go o tym, że nic złego się nie stanie. Jednak w momencie dodania mu takiej otuchy, mimo wszystko nie uspokaja się i nadal się zamartwia.
  • zespół lęku napadowego – jest to zaburzenie które występuje częściej w okresie dojrzewania, niż w okresie dzieciństwa. Zespół lęku napadowego może pojawić się zarówno pod wpływem pewnego bodźca jak np. w fobiach specyficznych, jak i zupełnie bez żadnego powodu, gdzie myśl o możliwości pojawienia się napadu paniki wywołuje lęk i samą panikę. Podczas napadu paniki pojawia się bardzo intensywny lęk wraz z takimi objawami jak kołatanie serca, duszności czy zawroty głowy. Lęk wywołuje objawy somatyczne, zaś objawy somatyczne intensyfikują lęk, który wzmaga te objawy – mechanizm błędnego koła.
  • fobie specyficzne w dzieciństwie – zaburzenie, które występuje najczęściej z wszystkich zaburzeń lękowych u dzieci. Najważniejszym objawem jest nieracjonalny i silny lęk przed konkretną rzeczą, przedmiotem czy sytuacją. Może to być lęk przed ciemnościami, zwierzętami, wysokością, owadami czy widokiem krwi. Lęk ten pojawia się zarówno w realnej sytuacji, jak i w momencie wyobrażenia sobie jej przez dziecko. Dzieci młodsze mogą reagować na sytuacje, które wywołują u nich lęk płaczem, krzykiem czy bezruchem. W okresie dzieciństwa występuje wiele lęków przed różnymi zjawiskami czy obiektami i jest to normalne na tym etapie rozwoju. Ważne jest jednak to, czy lęk ten jest adekwatny do fazy rozwojowej w której dziecko aktualnie się znajduje. Fobię specyficzną diagnozuje się wtedy, gdy tak nie jest. Mowa tutaj o np. lęku przed ciemnościami u dziecka w wieku 10 lat.
  • fobia społeczna – przejawia się obawą i lękiem przed osobami nieznajomymi. U dzieci do 3 roku życia lęk przed obcymi ludźmi jest normalny i naturalny. Dziecko może przejawiać strach przed kolegami z klasy czy nauczycielami. W sytuacjach, w których znajduje się wśród obcych mu osób, stara się zachowywać poprawnie, cały czas myśląc o tym że jest oceniane i boi się, że zostanie wyśmiane. Bardzo często również, dziecko z tym zaburzeniem wyobraża sobie sytuacje, w których zostaje upokorzone. Lęk ten przejawia się również w rozmowie z innymi ludźmi gdzie dziecko czerwieni się, jego ręce drżą, poci się, kontakt wzrokowego nie jest utrzymywany z rozmówcą, a głos cichy. Zupełnie inaczej jest w domu z bliskimi mu osobami, gdzie czuje się bezpiecznie i zachowuje swobodnie. Taka sytuacja rodzi dyskomfort, stale odczuwane napięcie i unikanie takich okoliczności powoduje trudności w codziennym funkcjonowaniu oraz zaburzenia w naturalnym rozwoju.
  • mutyzm wybiórczy – rodzaj fobii społecznej, w którym dziecko bojąc się ludzi przestaje mówić, mimo tego, że jego rozwój werbalny jest prawidłowy. Symptomami tego zaburzenia są milczenie w obecności obcych osób, nieudzielanie odpowiedzi na ich pytania lub odpowiadanie za pomocą gestów, nieutrzymywanie kontaktu wzrokowego, nie okazywanie emocji, unikanie aktywności ruchowej. W domu z bliskimi dziecko z mutyzmem wybiórczym, zachowuje się zupełnie inaczej. Zachowuje się swobodnie, nie krępuje się, rozmawia a wręcz jest gadatliwe, podejmuje aktywność ruchową i okazuje emocje.
  • zaburzenia mieszane, w tym fobia szkolna – bardzo często u dzieci można spotkać jednocześnie kilka rodzajów zaburzeń lękowych, mogą to być np. mutyzm wybiórczy i lęk separacyjny. Fobia szkolna wykazuje objawy z różnych grup zaburzeń lękowych, przejawia się najczęściej niechęcią, oporem i w rezultacie odmową pójścia do szkoły. Chodzenie do szkoły wbrew własnej woli, gdzie dziecko zawsze rano kłóci się z rodzicami czy wychodzeniem ze szkoły po kilku lekcjach. Tym objawom bardzo często towarzyszą symptomy somatyczne takie jak bóle brzucha, bóle głowy czy nawet biegunki, „dzięki” którym dziecko nie musi nigdzie wychodzić.

2. Przyczyny zaburzeń lękowych u dzieci

Bardzo często zaburzenia lękowe związane są ze zmianami w życiu dziecka, z którymi musi się ono zmierzyć. Są to np. przeprowadzka, pójście do szkoły, zmiana klasy czy pobyt w szpitalu. W literaturze przedmiotu wyróżnia się również czynniki, które stanowią przyczyny zaburzeń lękowych, a są to:

  • czynniki biologiczne – do których zaliczamy zaburzenia w budowie mózgu czy też zaburzenia równowagi neuroprzekaźników,
  • czynniki genetyczne – które są związane z dziedziczeniem tych zaburzeń po rodzicach czy dziadkach,
  • czynniki środowiskowe – mowa tutaj o obserwacji i utrwalaniu nastawień lękowych od rodziców, którzy radzą sobie z trudnościami używając strategii unikania, stylach wychowania opartych na nadmiernej kontroli dziecka, stałej krytyce czy przesadnej opiekuńczości, odczuwaniu przez dziecko braku poczucia bezpieczeństwa, który wynika ze złej relacji z rodzicami, opartej na przemocy i agresji, negatywnych doświadczeniach w relacjach z rówieśnikami, śmierci któregoś z opiekunów, wypadku czy choroby.

3. Metody i techniki leczenia zaburzeń lękowych u dzieci

  • edukacja – która pomaga dziecku oraz jego rodzicom zrozumieć na czym polega natura lęku, jakie są jego przyczyny, co się dzieje z organizmem podczas pojawienia się lęku czy napadów paniki,
  • nauka kontroli objawów somatycznych – np. z zastosowaniem treningu relaksacyjnego czy ćwiczeń oddechowych,
  • nauka innych sposobów rozwiązywania problemów,
  • techniki behawioralne – sukcesywna ekspozycja bodźców wywołujących lęk,
  • zmiana nastawień poznawczych, oparta na zmianie zachowania, identyfikacji, weryfikacji i przeformułowywaniu zniekształconych myśli, związanych z lękiem,
  • przeciwdziałanie ponownemu pojawianiu się lęków u dziecka poprzez sprawdzanie i utrwalanie jego osiągnięć,
  • psychoterapia indywidualna, polegająca głównie na wspieraniu dziecka,
  • terapia grupowa, stosowana najczęściej w fobiach społecznych,
  • treningi asertywności oraz kompetencji społecznych,
  • terapia rodzinna – stosowana w momencie gdy rodzice przejawiają nastawienia lękowe i to jest główną przyczyną pojawienia się u dziecka zaburzeń lękowych oraz które są dla niego wzorcem do radzenia sobie z problemami,
  • w przypadku fobii szkolnej, nie należy wycofywać dziecka ze środowiska szkolnego, konieczne jest zaangażowanie nauczycieli i wychowawców do współpracy przy jego leczeniu.

 Zaburzenia lękowe u dzieci są możliwe do wyleczenia i często tak się dzieje, gdy pomoc jest odpowiednia. W niektórych przypadkach w pamięci dziecka pozostaje pewien akcent nastawień lękowych jest on jednak bardzo słaby i na dalszych etapach rozwoju oraz w dorosłości osoby takie dobrze sobie radzą z problemami i funkcjonowaniem w życiu codziennym.

Byadmin

Zaburzenia świadomości – czym są i jakie są ich przyczyny

 Świadomość to aktywność umysłu, stan w którym jednostka orientuje się w otaczającym ją świecie oraz w zjawiskach docierających do niej z wnętrza organizmu. W psychologii mówi się, że jest to odzwierciedlenie rzeczywistości – orientacja w świecie oraz introspekcja i samo-orientacja. Jest to pewien stan w którym nasz umysł w danym momencie jest aktywny i skupia się na pewnych osobach, przedmiotach czy zjawiskach. Przykładem może tu być człowiek rozmyślający o spotykającym go problemie i tutaj ten problem będzie przedmiotem jego refleksji. Wyróżnia się dwa typy świadomości:zaburzenia świadomości

  1. świadomość introspektywną, w której jednostka skupia się na samym procesie świadomości a więc np. odbiera spostrzeżenia zmysłowe, czy jej widzenie jest wyraźne, jaki jest ton głosu osoby do niej mówiącej itp.
  2. świadomość ekstrospektywną, gdzie jednostka koncentruje się na przedmiocie znajdującym się w danym momencie w jej świadomości, np. jakaś rzecz telewizor, komputer, biurko lub człowiek.

Aby sprawdzić stan świadomości zadaje się pytania dotyczące orientacji co do miejsca, czasu oraz w odniesieniu do własnej osoby. Wyróżnia się orientację autopsychiczną – związaną z własną osobą, imieniem i nazwiskiem oraz orientację allopsychiczną – odnoszącą się do czasu i miejsca w którym dana jednostka się znajduje.

                     Zaburzenia świadomości związane są z anormalnym funkcjonowaniem psychiki człowieka na całym jej obszarze. Dzielimy je na zaburzenia jakościowe oraz ilościowe.

Zaburzenia ilościowe: najczęściej polegają na wolnym nasilaniu się zaburzeń w toku myślenia, zaburzeń pamięci, izolowaniu się od rzeczywistości, gdzie spostrzeganie świata staje się częściowe i wyrywkowe, występuje niemożność koncentracji uwagi oraz stopniowa dezorientacja. Tego typu zaburzenia dzielimy na przymglenie świadomości, senność patologiczną, pół-śpiączkę i śpiączkę. Przymglenie świadomości tzw. obnubilatio, charakteryzuje się utrudnionym kontaktem słownym, gdzie jednak istnieje możliwość uzyskania zdawkowych odpowiedzi na pytania, spostrzeganiem otoczenia oraz własnych przeżyć wewnętrznych jak przez mgłę, słabą orientacją w czasie, trudnościami w zapamiętywaniu i odtwarzaniu wspomnień, zaburzeniami w reagowaniu na bodźce, słabym splątaniem myślowym oraz trudnościami w rozpoznawaniu osób z otoczenia. Osoby z przymgleniem świadomości można porównać do osób znajdujących się w momencie zasypiania, ich świadomość jest niewyraźna i przyćmiona. Senność patologiczną tzw. sornnoletio, cechują takie same objawy jak w przymgleniu świadomości, różnicą jednak jest tutaj znaczne nasilenie symptomów choroby oraz trudności w kontakcie słownym, uzyskiwaniu odpowiedzi od chorego i silna inkoherencja myślenia. Pół-śpiączka tzw. sopor, to zaburzenie gdzie występuje całkowity brak kontaktu słownego, a odruchy fizjologiczne organizmu takie jak okostnowy lub ścięgnisty są znacznie osłabione, zachowana zostaje jedynie odpowiedź na pojawiający się ból, jest to tzw. wygaszenie przytomności. Śpiączka zwana coma, jest ciężkim zaburzeniem świadomości, charakteryzuje się brakiem reakcji na bodźce zarówno werbalne jak i ruchowe czy bólowe, odruchy fizjologiczne stopniowo wygasają, a świadomość nie jest tutaj zachowana, bodźce zarówno ze świata zewnętrznego jak i wewnętrznego nie dochodzą do chorego. Śpiączka najczęściej wywołana jest urazem, narkozą lub takimi chorobami jak cukrzyca czy mocznica.Feeling blue

Zaburzenia jakościowe: podobnie jak zaburzenia ilościowe, cechują się różnorakimi stanami dezorientacji, splątania myślowego, alienowaniem się od rzeczywistości, związanym z zaburzeniami w obszarze uwagi oraz postrzeganiu otoczenia i zaburzeniami pamięci. Wyodrębnia się tutaj takie zaburzenia jak zespół majaczeniowy, zespół pomroczny, zespół onejroidalny, zespół splątaniowy. Zespół majaczeniowy tzw. deliryjny, cechuje się silniejszym zaburzeniem orientacji allopsychicznej niż tej dotyczącej własnej osoby. Najczęściej pojawia się w stanie upojenia alkoholowego lub w przebiegu silnej gorączki związanej z różnymi chorobami, ale występuje też w schizofrenii, psychozie maniakalno-depresyjnej oraz przy urazach mózgu. Zespół ten wyróżnia się pojawianiem się urojeń oraz halucynacji, najczęściej występują omamy wzrokowe i słuchowe, ale też i kinestetyczne, występują również stany lękowe oraz niepokój ruchowy, zaburzenia pamięci – amnezja okresów majaczeniowych, splątanie myślowe, dysforia, agresywne zachowania zarówno w stosunku do siebie jak i do innych osób, zaburzenia w toku myślenia pojawiają się wraz z utrudnionym kontaktem z chorym. Aby sprawdzić stopień zespołu majaczeniowego najczęściej daje się choremu pustą kartkę i komunikuje, iż zostało coś na niej napisane, następnie ocenia się stopień delirium gdy pacjent dostrzeże coś na papierze, jest to tzw. test czystej kartki. Zespół pomroczny zwany inaczej obnubilacyjnym, charakteryzuje się możliwością pojawienia się iluzji i omamów, zaburzeniami w toku myślenia, jednak czasem tylko ze słabym splątaniem myśli, całkowitą dezorientacją świadomości lub czasami z jej zawężeniem, zaburzeniami ruchowymi i pamięci. Najczęściej występuje w przebiegu padaczki lub intoksykacji. Wyróżnia się tutaj zamroczenie jasne, fugę oraz stany ekstatyczne i wyjątkowe. W tym stanie pacjent czasami zachowuje się logicznie i adekwatnie – może reagować na bodźce dochodzące do niego z otoczenia. Zespół onejroidalny tzw. zespół snopodobny, wyróżnia się objawami podobnymi do płytkiego snu, a więc występuje zaburzona orientacja co do czasu, miejsca i otoczenia, omamy w których chory bierze udział, pojawia się tzw. świadomość falująca, zaburzenia myślenia, amnezja o dłuższym czasie trwania i szerszym obszarze niż w przypadku amnezji w zespole majaczeniowym, zaburzenia nastroju i ruchowe, związane z treściami omamów. Ten rodzaj zaburzenia świadomości pojawia się najczęściej u osób chorych na padaczkę. Zespół splątaniowy inaczej amentywny, cechuje ostry początek, podwyższona temperatura ciała, intensywne pobudzenie ruchowe, pojawienie się urojeń i omamów, brak kontaktu werbalnego z chorym, istotne zaburzenie myślenia wraz z jego splątaniem, brak orientacji zarówno allo- jak i autopsychicznej. Jest to ciężki i głęboki stan zaburzenia świadomości, pojawiający się często w przebiegu chorób somatycznych lub przy organicznych uszkodzeniach mózgu. Jak widać symptomy pojawiające się we wszystkich zaburzeniach świadomości bardzo często są do siebie podobne, dlatego też wyróżnia się kilka zaburzeń przy których mogą wystąpić objawy z każdego typu zespołów, np. takim zaburzeniem jest zespół  pomroczno – majaczeniowy.

Jakie przyczyny powodują powstawanie zaburzeń świadomości?otępienie-majaczenie

             Istnieją dwie szersze grupy dzielące przyczyny zaburzeń świadomości a są to pierwotne i wtórne zaburzenia świadomości.

Pierwotne zaburzenia świadomości: przyczyną powodującą rozwój choroby jest uszkodzenie mózgu, najczęściej są to udary mózgu, krwotoki podpajęczynówkowe, zapalenia opon mózgowych oraz mózgu, guzy mózgu, padaczka oraz urazy czaszkowo – mózgowe.

Wtórne zaburzenia świadomości: gdzie przyczyną pojawienia się zaburzeń świadomości są schorzenia pozamózgowe, związane z uszkodzeniami narządów lub choroby ogólnoustrojowe, a zaliczamy do nich intoksykację np. alkoholem, lekami uspokajającymi i nasennymi lub też czadem, zakażenia bakteryjne, wstrząsy anafilaktyczne, zaburzenia krążenia, zatrucia wewnątrzpochodne czy też działanie szkodliwych czynników jak np. porażenie prądem, promieniowanie jonizujące.

         Ważne też, ze względu na szybkie rozpoznanie choroby i pomoc osobie dotkniętej zaburzeniami świadomości są fazy owych zaburzeń, które można wyróżnić ze względu na stopień kontaktu jaki ma chory z rzeczywistością i otoczeniem. Dzielone są one na:

  • fazę pierwszą nazywaną sennością, gdzie występuje wzmożona senność z możliwością wybudzenia jednostki i porozmawiania z nią oraz jej szybkie zasypianie.
  • fazę drugą – stan pół-śpiączki, który charakteryzuje się brakiem kontaktu słownego ale też możliwością wybudzenia chorego ze snu za pomocą np. silnego potrząsania.
  • fazę trzecią – głęboką śpiączkę, w której pojawia się jedynie reakcja na mocne impulsy bólowe, przy których wykonywane są niezborne ruchy. Występują również takie objawy jak zaburzenia napięcia mięśniowego, oddechowe, termiczne a odruchy takie jak źreniczny lub rogówkowy są nikłe.
  • fazę czwartą tzw. coma extremum a więc najbardziej daleki stan śpiączki, gdzie nie pojawiają się już żadne reakcje na ból, czy jakiekolwiek odruchy, w tej fazie chory nie jest w stanie sam oddychać i nie odnotowywuje się już czynności mózgu. Jedyne działanie w organizmie wykazują serce oraz nerki.

                Jeśli chodzi o leczenie zaburzeń świadomości najważniejsze jest usunięcie przyczyny ich powodującej, właściwe rozpoznanie i wdrożenie odpowiedniego leczenia, zaś leczenie osób z zaburzeniami świadomości powinno być dopasowane do każdego przypadku.

Byadmin

Identyfikacja emocji u dzieci

Emocje są nieodłącznym elementem naszego życia, rodzimy się z nimi, towarzyszą nam w wielu sytuacjach i doświadczeniach życiowych i są przypisane do naszej ludzkiej natury.

Według psychologii każdy z nas rodzi się z pewną grupą emocji podstawowych a są to strach, złość, smutek, radość i wstręt. Każda inna emocja czy uczucie pojawia się dopiero w toku rozwoju sfery emocjonalnej człowieka.

A jak dzieci radzą sobie z emocjami? Jak możemy im pomóc w ich rozwoju? Jakie są metody rozładowujące negatywne odczucia u dzieci?identyfikacja-emocji-u-dzieci

Najczęstszymi i naturalnymi sposobami radzenia sobie z emocjami, przede wszystkim tymi negatywnymi, stosowanymi przez dzieci są mechanizmy obronne takie jak:

  • reakcje upozorowane np. błaznowanie, piszczenie, udawanie np. kota, wydawanie okrzyków
  • izolacja, w której dziecko rozdziela bolesne doświadczenia od emocji im towarzyszącym, tym sposobem dziecko może przeżyć tę sytuację bez przeżywania emocji, które są z nią związane
  • ucieczka w fantazję – odchodzenie od sytuacji czy od rzeczywistości, która wywołuje negatywne uczucia, marzenia czy fantazje są sposobem poradzenia sobie z niechcianymi emocjami
  • zaprzeczanie – związane ze zniekształceniem rzeczywistości, gdzie dziecko ignoruje pojawiające się uczucia np. dziecko odczuwające złość czy smutek w momencie otrzymania informacji, że się przeprowadza stwierdza, że wcale tak nie będzie, że nie przejmuje się tym i że nie odczuwa żadnych emocji z tym związanych
  • wypieranie – mechanizm podobnie jak zaprzeczanie związany z tłumieniem pojawiających się emocji, przejawia się np. nie pamiętaniem odczuwanych emocji w danej sytuacji
  • racjonalizowanie, które polega na szukaniu argumentów oraz projekcji np. mówienie w sytuacji, która wywołała negatywne emocje ?to nie ja to Ania??, ?Zdarzyło się to przez Bartka..? jest to związane również z mechanizmem fantazjowania, dziecko zaprzecza motywom swojego działania poprzez realne uzasadnienie
  • przemieszczenie np. dziecko może przenieść odczuwany na rodzica gniew na inną osobę np. na kolegę z klasy
  • dramatyzowanie – wyolbrzymianie sytuacji, która budzi określone emocje
  • tworzenie wyimaginowanych przyjaciół (które jest typowe dla dzieci w wieku 4-6 lat)

Jak możemy pomóc dziecku w rozwoju emocji? I dlaczego rodzic jest tak ważną postacią przy nauce rozpoznawania uczuć przez dziecko?

Młody człowiek ucząc się nowych rzeczy, zapatruje się na swoich rodziców, są oni dla niego wzorami godnymi naśladowania, jest tak również i w przypadku nabywania umiejętności identyfikowania emocji. Dziecko wymaga swego rodzaju odbicia – ?lustra? w którym mogłoby odnaleźć swoje uczucia ale też i możliwości, oraz które mogłoby poddać analizie. Odbiciem czy lustrem można nazwać tutaj rodziców tego dziecka. Przykładem może być odczuwanie przez dziecka złości. Rodzic widząc to ?odbija? jego złość poprzez zauważenie i zaakceptowanie tej emocji. Dziecko otrzymuje przyzwolenie, może wyrazić to uczucie na swój sposób, może poradzić sobie z nim ale przede wszystkim wie, że taka emocja może istnieć.

identyfikacja-emocji-u-dzieciPowody dla których ważna jest pomoc w identyfikacji uczuć u dziecka:

  • obiektywizacja przeżyć wewnętrznych dziecka – za każdym razem gdy dziecko rozpozna i nazwie swoje emocje integruje swoją sferę emocjonalną i umysłową, co wpływa na późniejszy rozwój sfery społecznej, duchowej, kulturowej, w których istotne jest opanowywanie swoich emocji
  • otwarcie na emocje wyższego rzędu – życzliwość czy współczucie: umiejętność identyfikacji uczuć pomaga w ujarzmieniu, odsunięciu się od uczuć podstawowych a otwarciu i przyjęciu tych wyższych
  • możliwość decydowania o swoich emocjach: poprzez umiejętność rozpoznawania uczuć dziecko może je poznać, przeżyć i postanowić co z nimi zrobi

Rozwój sfery emocjonalnej dziecka jest niezwykle istotny w późniejszym życiu dorosłego człowieka. Odpowiednie wychowanie pomaga rozwinąć tę sferę i wzmacnia umiejętność identyfikowania emocji przez dziecko. Najważniejsza w tym jest pomoc rodzica, który uczy dziecko rozpoznawać i przeżywać to co ono w tym momencie czuje i przeżywa. Prostym przykładem może być zdanie wypowiedziane do dziecka ?Wygląda na to, że jesteś zły?, rodzic komunikuje, że zauważył pojawiającą się emocję, zidentyfikował ją oraz nazwał, dziecko w tym momencie odpowiada ?ja nie jestem tylko zły, ja jestem wściekły? młody człowiek podążając dalej za rodzicem, również rozpoznał emocję i ubrał ją w słowa. Za pomocą tych słów mały człowiek wyraził w sposób symboliczny to co odczuwa i przeżywa w tym momencie.

Wyrażanie emocji u dzieci jest bardzo ważne w toku ich rozwoju.

Jak rodzic może sobie poradzić z uczuciami swojego dziecka? Kilka zasad dobrej komunikacji z dzieckiem oraz pomocy w rozpoznawaniu emocji przez nie według J. Sakowskiej:

  1. Uważne słuchanie dziecka
  • nawiązanie kontaktu wzrokowego, odłożenie innych wykonywanych w tym momencie czynności
  • nie zakładanie, że wie się to co chce przekazać nam druga osoba – dziecko
  • zadawanie pytań wyjaśniających oraz powtarzanie – parafrazowanie wypowiadanych słów innymi słowami – odbiorca wie, że jego komunikat został zrozumiany
  • nie podejmowanie natychmiastowych działań; najlepsze wyjście to zakończenie rozmowy z dzieckiem, danie sobie czasu na przemyślenie omawianej kwestii i po tym podjęcie odpowiednich działań za zgodą dziecka. Podejmowanie niezwłocznej decyzji i szybka reakcja sprawia, że dzieci odczuwają obawy w stosunku do tego co nastąpi w przyszłości; cierpliwość to podstawa do stworzenia relacji nacechowanej zaufaniem i otwartością
  • poprzez uważne i dobre słuchanie wyrażamy akceptację tego co dziecko mówi, nie powinno się go krytykować ani wyśmiewać
  1. Całkowita akceptacja emocji dziecka
  • ważne jest przyzwolenie na pojawiające się emocje u dziecka, wyrażenie ich i zaakceptowanie
  • nie należy stosować rad, które pogłębiają negatywne emocje
  • nie powinno się użalać się i współczuć, ponieważ pogłębia to frustrację i złość
  • nie należy również zaprzeczać emocjom, które pojawią się u dziecka ani ich bagatelizować ze względu na pojawianie się w tym momencie u dzieci złości. Mówienie ?uspokój się? czy ?nie powinieneś się złościć? wywołuje u dziecka sprzeczne myśli i przeżycia, mały człowiek chce wyrazić swoje uczucia, jednak nie jest to oczekiwane ze strony dorosłych. Gdy dziecko spełni te oczekiwania zaprzeczy swoim emocjom, nie będzie wiedziało co przeżywa a co za tym idzie nie będzie umiało opanować swoich uczuć.
  1. Określenie uczuć
  • ?nic na siłę? – nie powinno się interweniować i naciskać na dziecko, w momencie gdy nie chce rozmawiać
  • nie należy również, pytać dlaczego mały człowiek odczuwa to co w tym momencie czuje
  • nie powinno się reagować nadmiernym zaangażowaniem w momencie gdy sytuacja tego nie wymaga
  • nie należy powtarzać epitetów i określeń, którymi dziecko się nazywa i których używa
  • istotne jest zwracanie uwagi na dobór używanych słów, można powiedzieć: ?wygląda na to, że?? czy ?wydaje mi się, że??, zamiast ?wiem co czujesz..? – takie słowa niepotrzebnie nasilają złość, skąd możemy wiedzieć co czuje ten mały człowiek?
  1. Zmiana pragnień dziecka na fantazję – mały człowiek, który wyraża swoje pragnienia w formie fantazji może przeżyć, to czego nie może mieć realnie, w wyobraźni.

Metody radzenia sobie z negatywnymi emocjami u dzieci:images (12)

  • zabawa lalkami lub misiami – dziecko może przenieść swoją złość na lalki, może pokierować zabawę tak jakby to misie czy lalki były na siebie złe, lub kłóciły się,
  • odreagowanie emocji poprzez rysowanie lub wyrażenie swojej złości za pomocą rysunku, zgniecenie kartki i wyrzucenie jej,
  • rozdarcie kartki papieru na kawałki,
  • rozładowanie emocji poprzez aktywność fizyczną – bieganie, skakanie,
  • uderzanie pluszowego misia lub materaca,
  • liczenie do 10,
  • słuchanie spokojnej muzyki,
  • zastosowanie technik relaksacyjnych,
  • rozmowa z bliską osobą o przeżywanych w tym momencie uczuciach,
  • stworzenie kącika uczuć, w którym dziecko znajdzie np. tak zwane pudełko uczuć z kartkami, kredkami, pisakami, gazetami służącymi do rozdarcia, chusteczkami higienicznymi, lalkami, poduszkami lub pluszakami, na których dziecko może odreagować swoje emocje oraz woreczkiem smutku, do którego dziecko może wkładać karteczki z zapisanymi na nich swoimi smutkami.
Byadmin

Urojenia i halucynacje? Czy tylko to wyróżnia psychozę? Symptomy, typy i leczenie zaburzeń psychotycznych

Psychoza jest terminem określającym patologiczne zachowania, mowa tutaj przede wszystkim o zachowaniach gdzie obraz rzeczywistości jest zniekształcony. Nie rozpatruje się jej jednak jako osobnej jednostki chorobowej ponieważ jej przyczyny mogą mieć różne podłoże. Psychoza występuje najczęściej u osób młodych, zarówno u kobiet jak i mężczyzn, około 3% osób doświadcza epizodu psychotycznego, zaś 1% osób przechodzi schizofrenię.psychozy Osoby doznające psychozy spostrzegają rzeczywistość nierealnie, odbierają bodźce które tak naprawdę nie istnieją, słyszą, widzą i czują rzeczy których nie ma, mają zaburzony krytycyzm – nie są świadome swojej choroby, uważają że to co percypują jest rzeczywiste i realne. Jak już było wspominane przyczyn tego zaburzenia jest wiele, mogą to być nieprawidłowości w obrębie mózgu, mowa tutaj o zakłóceniach w działaniu neurotransmiterów i ich neuroprzekaźników – dopaminy oraz serotoniny – tzw. psychoza somatogenna. Inne przyczyny to działanie narkotyków lub alkoholu (zwykle u osób uzależnionych od alkoholu) mówi się wtedy o psychozie intoksykacyjnej, również jako objaw wtórny depresji jest to psychoza depresyjna, epizod psychozy może pojawić się również u osób starszych mających problemy z pamięcią, zaś jeśli chodzi o takie jednostki chorobowe jak schizofrenia czy zaburzenia schizoafektywne ich przyczyn należy szukać w genetyce, psychologii lub środowisku.

Czym tak naprawdę objawia się psychoza?

W psychozie zaburzenia w odbiorze rzeczywistości występują na kilku płaszczyznach – myśleniu i wypowiedziach, percepcji bodźców zmysłowych, zachowaniu oraz na płaszczyźnie odczuwania i odbierania emocji. Tok myślenia osób z psychozą jest nieuporządkowany, niejasny, niespójny i zdezorganizowany. Wpływa to na koncentrację uwagi, która jest zakłócona, umiejętność zapamiętywania czy problemy z komunikacją. W późniejszym etapie choroby osoba taka szybko przeskakuje z tematu na temat, jej wypowiedzi są niezrozumiałe i bez związku. W wypowiedziach chorych na psychozę mogą pojawiać się treści dziwne, niezgodne z rzeczywistością, takie osoby mogą być przekonane, że są prześladowane czy obserwowane, że ich myśli są obce, a społeczeństwo rozmawia o nich i ich lustruje. Takie objawy nazywane są urojeniami i występują bardzo często w psychozach. Jeśli chodzi o sferę zmysłową w odbiorze rzeczywistości to osoba z psychozą może słyszeć głosy, czuć dotyk na skórze, widzieć różne rzeczy czy osoby które tak na prawdę nie istnieją w rzeczywistości jednak osoba ta jest całkowicie przekonana, że jest to prawdziwe. Takie zaburzenia spostrzegania zmysłowego nazywane są halucynacjami. Zachowanie osób z psychozami zwykle jest bardzo chaotyczne, poprzez takie zachowanie człowiek nie jest w stanie wykonywać codziennych czynności, zaś przez brak higieny osobistej jego wygląd zewnętrzny staje się zaniedbany, niechlujny. Bardzo często chorzy ubierają się w sposób niekonwencjonalny, budzący zdziwienie, noszą ubrania nieadekwatne do pory roku, a ich zachowanie jest niedostosowane do sytuacji. Jeśli chodzi o płaszczyznę emocjonalną, uczucia osób z psychozą bardzo często ubożeją, a ekspresja ich emocji może być zupełnie niestosowna, pojawia się tzw. chłód emocjonalny – problemy z wyrażaniem i odczuwaniem uczuć.

Bardzo często zanim pojawią się główne objawy psychozy u osób chorych można zauważyć zaburzenia snu, apetytu, trudności ze skupianiem uwagi, obniżoną energię, brak motywacji, trudności z podejmowaniem decyzji, zmiany nastroju, apatię, lęk, izolowanie się od społeczeństwa, problemy z nawiązywaniem i utrzymywaniem relacji, zaburzenia pamięci.

            W psychozie wyróżnić można trzy jej etapy, a mianowicie:

  1. fazę prodromalną, w której pojawiają się tzw. wczesne objawy choroby opisane powyżej np. lęk, zaburzenia snu czy apetytu, izolację społeczną.
  2. fazę ostrą, gdzie pojawiają się objawy krytyczne choroby takie jak urojenia, halucynacje, zaburzenia w sferze emocjonalnej czy w zachowaniu, chory traci kontakt z rzeczywistością, żyje w swoim własnym, wyimaginowanym świecie.
  3. fazę zdrowienia lub rezydualną, w której osoba z epizodem psychotycznym lecząc się zdrowieje – objawy choroby ustępują.

           Wyróżnić można kilka typów psychoz, najczęściej są to schizofrenia, zaburzenie schizoafektywne, psychoza reaktywna oraz psychoza egzogenna. Pokrótce zostaną one poniżej scharakteryzowane.

psychozy1Schizofrenia: jest to choroba którą ciężko opisać w skrócie, jest ona jednym z najcięższych zaburzeń psychicznych, z którym chorzy muszą borykać się przez całe swoje życie. Są momenty remisji objawów, jednak chcąc wrócić do normalnego życia i funkcjonowania choroba ta wymaga ciągłego leczenia, stałej farmakoterapii oraz nieustannej opieki medycznej. Przyczyny tej choroby nie są do tej pory poznane, istnieją różne hipotezy mówiące o podłożach tej choroby jednak żadne z nich nie zostały poparte badaniami i udowodnione. Najczęściej zapadają na nią osoby młode, wkraczające w wiek dojrzewania, częściej mężczyźni niż kobiety, a potocznie mówi się, że jest to choroba ludzi młodych oraz ?bogatych i biedaków?. Badania pokazują, że może być ona dziedziczona, wystąpienie schizofrenii w rodzinie zwiększa ryzyko zachorowania na to zaburzenie. Istnieje kilka podtypów tej choroby – paranoidalna, hebefreniczna, katatoniczna, prosta, rezydualna i niezróżnicowana. Schizofrenia paranoidalna charakteryzuje się głównie urojeniami i halucynacjami, chory czuje się np. obserwowany, prześladowany, słyszy głosy, szepty, które go oceniają i krytykują, a wszyscy wokół mówią o nim i go śledzą. W tym typie schizofrenii na drugi plan schodzą takie objawy jak zaburzenia myślenia, wypowiedzi czy afektu. Ta postać ujawnia się najpóźniej. Schizofrenia hebefreniczna objawia się głównie zaburzeniami nastroju, napędu psychoruchowego oraz zaburzeniami myślenia, rokowanie w tej postaci choroby jest niekorzystne. Schizofrenia katatoniczna cechuje się zaburzeniami w sferze psychomotorycznej, chory może być nadmiernie pobudzony a może znajdować się w stanie stuporu katatonicznego lub giętkości woskowej. Ten rodzaj choroby wykazuje pozytywne rokowanie. Schizofrenia prosta – to postać schizofrenii trudna do rozpoznania, początek choroby jest bardzo łagodny ale prowadzi do zmian zachowania oraz izolacji społecznej. Schizofrenię rezydualną diagnozuje się wraz z długoterminowym przebiegiem schizofrenii. Nie pojawiają się tutaj urojenia ani halucynacje, a dominują tzw. objawy negatywne, dziwne i absurdalne zachowania. Schizofrenia niezróżnicowana wyróżnia się tym, że pojawiają się zmieszane objawy z pozostałych podtypów schizofrenii omówionych powyżej, takie przy których nie można jednoznacznie sklasyfikować danej jednostki chorobowej do występujących typów.

Zaburzenie schizoafektywne: charakteryzuje się połączeniem objawów z grupy zaburzeń afektywnych z objawami schizofrenii. Objawy pojawiają się różnie, często występują okresy bezobjawowe. Najczęściej choroba ujawnia się po 40 roku życia. Zaburzenia te mają często korzystniejszy przebieg niż zaburzenia schizofreniczne. U chorego na to zaburzenie najczęściej występują zarówno urojenia, halucynacje jak i depresja lub mania. Objawy mogą występować wspólnie lub też mogą pojawiać się osobno okresami. Wyróżnia się takie podtypy jak: typ depresyjny, typ maniakalny i typ mieszany. Podobnie jak w przypadku schizofrenii, zaburzenie schizoafektywne jest chorobą przewlekłą, wymagającą stałej opieki i kontroli lekarskiej oraz stałej farmakoterapii.

Psychoza reaktywna: pojawia się po przeżyciu trudnych, traumatycznych i dalece stresujących sytuacjach i wydarzeniach życiowych. Osoby z takim typem psychozy doświadczają urojeń, halucynacji i innych objawów psychoz po trudnych doświadczeniach takich jak wypadek czy śmierć bliskiej osoby. W tym typie psychozy objawy przechodzą same a choroba mija.

Psychoza egzogenna: charakteryzuje się tym, że powstaje z takich przyczyn jak zażywanie dopalaczy, narkotyków, nadużywanie alkoholu, zatrucia grzybami, nadużywanie leków czy urazy mózgu. Cechuje ją ostry przebieg, najczęściej występują zaburzenia świadomości tzw. zespół majaczeniowy lub zespół splątaniowy. Leczenie tego typu psychozy jest zależne od przyczyny jej wystąpienia, podobnie jak w przypadku rokowania oraz przebiegu choroby. Najczęściej jednak do leczenia tej grupy psychoz stosuje się farmakoterapię neuroleptykami, które usuwają objawy pozytywne, lęk i pobudzenie motoryczne.

Na czym polega leczenie psychoz?

Najczęściej psychozy leczone są farmakologicznie. Stosuje się leki przeciwpsychotyczne a więc nauroleptyki, hamujące pojawianie się objawów pozytywnych – urojeń i halucynacji. Jest to główny rodzaj leczenia tej grupy zaburzeń. Można również stosować psychoterapię, jest ona jednak tylko dodatkową metodą terapeutyczną w tym przypadku. Istotne, ze względu na ryzyko wystąpienia depresji, prób samobójczych czy agresji i przemocy, jest szybkie rozpoznanie choroby, poddanie się leczeniu i stosowanie się do zaleceń lekarzy.

                 Psychozy są grupą chorób zaliczaną do ciężkich i niemożliwych do całkowitego wyleczenia jak w przypadku schizofrenii, można jednak funkcjonować z nimi normalnie, pracować, uczyć się i wykonywać codzienne czynności, należy jednak pamiętać o zażywaniu leków i kontrolowaniu swojego stanu zdrowia.

 

Byadmin

Proces żałoby

Utrata bliskiej osoby jest ciężkim przeżyciem w życiu człowieka. Doświadczamy wtedy żalu, ciężko nam się pogodzić z tym faktem oraz rozpamiętujemy historie związane z tą osobą. Niepogodzenie się z utratą może przyczynić się do stanów kryzysowych związanych z różnymi przeżyciami i doświadczeniami. Najczęściej spotykamy się z utratą małżonka, dziecka, rodziców, zwierzaka. Zdecydowanie rzadko towarzyszy żałoba po samobójcy.df68f25cc921b7d27cc9106b5dbf4558

Żałoba jest procesem, w którym nieodłącznie towarzyszy ból, cierpienie, płacz, smutek; może pojawić się autoagresja oraz nadmierna koncentracja na osobie zmarłej. Żałoba może mieć charakter patologiczny, wtedy osoba taka jest wycofana z kontaktów towarzyskich, mogą pojawić się symptomy psychosomatyczne, osoba może opóźniać proces żałoby ze względu na niemożność pogodzenia się ze zmarłym, gdyż nie wiadomo nic o jego losie, może nawet przejawiać wrogość wobec rodziny, czy unikać przebywania w miejscach związanych ze zmarłym.

Czynniki, które sprzyjają powstawaniu takich cech to problemy z własną emocjonalnością, problemy w wyrażaniu uczuć, odrzucanie pomocy, kumulacja zbyt wielu problemów (problemy materialne, zdrowotne, kłopoty z wychowaniem dzieci). Osoba, która zaznała utraty bliskiej osoby doświadcza różnych emocji. Najczęściej przebiegają one według schematu. Na początku pojawia się zaprzeczanie. Osoba nie może pogodzić się z sytuacją, jaka ją spotkała. Mogą pojawić się czynniki będące obroną przed doświadczeniem utraty w postaci izolacji emocjonalnej oraz nadmiernego opiekowania się innymi. Istotne sygnały, które świadczą o zaprzeczaniu to mówienie o zmarłym z towarzyszącym uczuciem smutku i przygnębienia. Osoba ma problem, aby pozbyć się przedmiotów związanych ze zmarłym. Mogą wystąpić fobie związane ze śmiercią bądź chorobą. Następnie po okresie zaprzeczania następuję złość oraz gniew. Osoby zadają sobie pytanie, dlaczego ich to spotkało, czym sobie na to zasłużyli, szukają winnego. Kolejna faza to targowanie się z Bogiem, z lekarzami o ponowną szansę. Osoby w takiej sytuacji składają obietnice, aby tylko móc przedłużyć sobie życie. Depresja to kolejne stadium żałoby. Osoba odczuwa smutek, przygnębienie, czuje się wyizolowana i samotna. Ostatnia faza żałoby to akceptacja, w której następuje przywrócenie równowagi i pogodzenie się z odejściem bliskiego. Reakcje jakie doświadcza osoba po oznajmieniu jej o śmierci bliskiej osoby to szok, doznanie wstrząsu, płacz, chaos, niemożność znalezienia sobie miejsca, a na samym końcu starają się poukładać sobie życie na nowo. Gdy mówimy o żałobie, mamy na myśli tzw. syndrom ocalałego, który objawia się w przeżywaniu poczucia winy w momencie śmierci bliskiej osoby.

Dla osób, które zmagają się z własnym cierpieniem, które są umierające ważnym elementem jest, aby najbliższa rodzina przebywała z taką osoba, a nie uciekała od takiej chwili. Jest to moment, w którym doświadcza się przykrych emocji w postaci smutku, przygnębienia, płaczu. Ważna jest bliskość i rozmowa z osoba umierającą. Są osoby, które na łożu śmierci wypowiadają się negatywnie o swoim życiu, mówią z czego nie są zadowoleni, co im w życiu nie wyszło, czego żałują. Jednakże są też tacy, którzy z ciepłem wspominają swoje życie, dają wskazówki rodzinie, jak mają postępować. Dzieje się również tak, że skłócona rodzina godzi się, aby uspokoić osobę umierającą, aby mogła odejść w ciszy i poczuciu, że rodzina będzie żyła ze sobą w zgodzie.

ręceIstotna jest pomoc psychologiczna w celu poradzenia sobie z utratą, w której przepracowane zostaną tematy związane z uświadomieniem sobie straty, ze znajdowaniem sposobów radzenie sobie ze stratą, z szukaniem siły oraz nadziei w celu utrzymania równowagi. Ważne jest, aby osoby uświadomiły sobie istotę dążenia do racjonalnych celów z pominięciem tych nierealistycznych. W ten sposób nie będą czuły się zależne od osoby zmarłej. Jest to moment, w którym osoba gotowa jest zaakceptować stratę oraz nabrać dystansu. Ważną rolę odgrywa również wsparcie psychologiczne oraz pomoc w przepracowaniu utraty bliskiej osoby, w postaci akceptacji cierpienia, bólu i poczucia osamotnienia jak również zdolność do opanowania lęku przed zachorowaniem bądź śmiercią.

Byadmin

Czy można udzielić pomocy psychologicznej na odległość?

Wcześniej udzielanie pomocy psychologicznej odbywało się poprzez listy otrzymywane od klientów. Teraz umożliwia nam to internet, poprzez różnego rodzaju komunikatory czy adresy mailowe. Kodeks etyczno-zawodowy obowiązujący psychologa nie mówi jasno o udzielaniu tego typu pomocy. Dlatego psycholog musi jasno nakreślić, na czym taka pomoc by polegała z uwzględnieniem zasad, które obydwie strony muszą przestrzegać.  Zasady te dotyczą udzielania pomocy przez telefon, internet oraz porady prasowe.pobrane (3)

Psycholog, telefonu może używać wtedy, gdy chce przekazać informacje edukujące. Stworzona jest gorąca linia dla osób skłonnych do myśli bądź tendencji samobójczych. Przez telefon można również przeprowadzić krótką interwencję kryzysową oraz działalność rozjemczą. Zakazane jest udzielanie przez telefon form pomocy w postaci psychoterapii. Jednakże są różnego rodzaju linie świadczące usługi, np. telefon zaufania, telefon dla osób doświadczających problemów alkoholowych. Pracują tam osoby z różnym wykształceniem, m.in psychologicznym.

Innym sposobem poprzez który można udzielać porad jest prasa. W każdej gazecie można dostrzec rubrykę dotyczącą porad psychologa, dlatego można otwarcie stwierdzić, że tego typu pomoc jest dość popularna. Jednakże nie wolno zapomnieć o zasadach panujących w prasie. Anonimowość klienta jest nadrzędną zasadą. Jeżeli psycholog zauważy, że informacje zawarte w liście mogłyby w łatwy sposób zidentyfikować klienta, powinien zatroszczyć się, aby zostały one usunięte. W sytuacji udzielania porad w prasie, psycholog nie stawia diagnozy, gdyż nie ma możliwości dopytać klienta o różne kwestie. Psycholog nie ma prawa oceniać ani etykietować, lecz dbać o spójność i integralność udzielanych porad. Musi natomiast przedstawiać kilka propozycji rozwiązać, aby sam klient mógł wybrać najbardziej dogodne dla niego rozwiązanie.

Poprzez internet również można udzielać pomocy psychologicznej. Anonimowość i łatwość komunikacji, które były już poruszane sprawiają, że ludzie często korzystają z takich usług. Są to w szczególności osoby w sytuacjach kryzysowych. Warto uświadomić osoby, iż zawarcie kontraktu (takiego jak w przypadku terapii) nie jest możliwe, gdyż nie znamy oczekiwać klienta, brak jest uzyskania świadomej zgody od niego oraz zachwiana jest poufność, jaką niesie ryzyko związane z korzystania z internetu. Chodzi tu o to, że system nie gwarantuje poufności oraz prywatności, gdyż przechowuje wszystkie dane klienta.

Psycholog również ma możliwość ujawnić informację, jeśli uzna, że klient zagraża sobie bądź innym. Najważniejszą informacją, którą należy na wstępie przekazać klientowi jest to, że poufność w internecie nie ma miejsca. Z łatwością można zidentyfikować nazwisko, adres czy IP, które potem mogą być wykorzystane bez woli danej osoby. Udzielanie pomocy psychologicznej przez internet z jednej strony daje nowe możliwości, jednakże z drugiej metoda ta wymaga określenia ścisłych zasad i wymogów prowadzenia takiej działalności.

Aktualności

Kategorie

Archiwum

Dane kontaktowe

ZAPRASZAMY!
Łazy
ul. Jesionowa 1
tel. (34)3070087
e-mail: biuro@psycholog-zawiercie.pl

Zapraszamy | Theme: Appointment by Webriti